Jak rozpoznać, że coś jest nie tak?
czyli emocjonalne, fizyczne i społeczne symptomy kryzysu.
Kryzys emocjonalny rzadko pojawia się nagle i „znikąd”. Często nasz organizm i psychika wysyłają subtelne sygnały ostrzegawcze – trzeba tylko nauczyć się je zauważać.
1. Objawy emocjonalne – coś się dzieje „wewnątrz”
ciągłe uczucie napięcia lub przytłoczenia
nagłe wybuchy płaczu lub złości
brak radości z rzeczy, które kiedyś cieszyły
trudności w podejmowaniu decyzji, dezorientacja
pustka emocjonalna, zobojętnienie
uczucie „zaraz się rozpadnę”, „nie ogarniam”
To może być znak, że psychika potrzebuje przerwy i wsparcia.
2. Objawy fizyczne – ciało też przeżywa stres
bezsenność lub nadmierna senność
napięcia mięśniowe, bóle brzucha, głowy
uczucie ciągłego zmęczenia, nawet po odpoczynku
brak apetytu lub jego nagły wzrost
kołatanie serca, duszności, zawroty głowy
Psychika i ciało to jeden system – gdy jedno cierpi, drugie daje znać.
3. Objawy społeczne – jak zaczynamy funkcjonować z innymi
izolowanie się, odwoływanie spotkań, wycofanie
drażliwość, impulsywność, konflikty z bliskimi
trudności w pracy/szkole, spadek motywacji
uczucie „nie pasuję do nikogo”, „nikogo to nie obchodzi”
Relacje cierpią, gdy my jesteśmy przeciążeni emocjonalnie.
4. Objawy poznawcze – jak myślimy o sobie i świecie
katastroficzne scenariusze, czarnowidztwo
ciągłe zamartwianie się lub „pustka w głowie”
niska samoocena, myśli typu: „nie daję rady”, „jestem beznadziejny/a”
trudności z koncentracją, zapominanie rzeczy
Zmiana sposobu myślenia to często pierwszy sygnał kryzysu.
Nie musisz mieć „wszystkich objawów”
Czasem wystarczy, że coś czujesz inaczej niż zwykle – mniej energii, więcej drażliwości, trudność w byciu „sobą”. Już samo to warto potraktować poważnie.