PROGRAM WYCHODZENIA Z OSAMOTNIENIA

Moduł VII: Uczenie się proszenia o wsparcie

Bariery w proszeniu o pomoc

Proszenie o wsparcie w trudnych sytuacjach jest jednym z kluczowych elementów życia społecznego i emocjonalnego. Jednak dla wielu osób jest to zadanie trudne, obciążone lękiem i wątpliwościami. Trudności w proszeniu o pomoc mają często swoje źródło zarówno w osobistych doświadczeniach, jak i w głębszych mechanizmach psychicznych, które kształtują nasze relacje z innymi.

Jedną z głównych barier jest lęk przed odrzuceniem i krytyką. Osoby, które w przeszłości doświadczały negatywnych reakcji na swoje potrzeby, na przykład ignorowania ich w dzieciństwie lub wyśmiewania, często przyjmują przekonanie, że proszenie o pomoc jest ryzykowne. Ponadto osoby z wysokim poziomem wrażliwości na odrzucenie interpretują neutralne lub niejasne sygnały innych jako potencjalne zagrożenie, co hamuje ich gotowość do inicjowania kontaktu (Leary, 2010).

Drugą istotną przeszkodą jest poczucie wstydu i poczucie bycia ciężarem. Wstyd jest emocją, która często wywodzi się z doświadczeń wczesnodziecięcych, w których własne potrzeby były postrzegane jako nieakceptowalne lub nadmierne. W konsekwencji wiele osób w dorosłości rezygnuje z proszenia o wsparcie, aby nie „obciążać” innych lub nie ryzykować bycia ocenionym jako słaby czy niedoskonały.

Kolejną barierą jest nadmierna samowystarczalność i perfekcjonizm. Współczesne normy społeczne często gloryfikują niezależność i samodzielność, co może sprawiać, że prośba o pomoc jest postrzegana jako przejaw słabości (która jest jednocześnie w tym kluczu postrzegana jako coś negatywnego, czego należy unikać). Osoby o wysokim poziomie perfekcjonizmu mają często tendencję do samodzielnego rozwiązywania problemów nawet w sytuacjach, gdy wsparcie byłoby korzystne. Takie zachowania mogą być efektem internalizacji krytycznych głosów z dzieciństwa, które uczyły, że „trzeba sobie radzić samemu” lub że emocjonalne potrzeby są nieważne.

Nieświadome wzorce relacyjne również odgrywają znaczącą rolę. Często osoby z doświadczeniem trudnych relacji w dzieciństwie powtarzają schematy, w których bliskość była zagrożeniem. Prośba o wsparcie uruchamia w nich lęk przed zależnością, utratą autonomii lub powtórzeniem dawnych zranień. W efekcie unikają kontaktu lub wybierają bardzo ostrożne, zdystansowane formy proszenia, co ogranicza skuteczność wsparcia, jakie mogą otrzymać.

Wreszcie należy dodać, że trudności w rozpoznawaniu własnych potrzeb stanowią istotną przeszkodę. Jeśli ktoś przez długi czas musiał tłumić swoje emocje lub dostosowywać się do oczekiwań innych, może mieć problem z jasnym określeniem, czego potrzebuje. Proszenie o pomoc wymaga natomiast precyzyjnej świadomości własnego stanu emocjonalnego i potrzeb, aby komunikat był zrozumiały i adekwatny.

Pokonanie tych barier wymaga kilku kroków. Po pierwsze, ważne jest rozpoznanie własnych emocji i potrzeb. Bez świadomości tego, czego potrzebujemy, trudno o autentyczne proszenie o wsparcie. Po drugie, warto ćwiczyć małe próby proszenia o pomoc w codziennych sytuacjach, stopniowo zwiększając skalę i bliskość interakcji. Po trzecie, rozwijanie samowspółczucia pozwala złagodzić krytyczny głos wewnętrzny i lęk przed oceną, ułatwiając prośbę o wsparcie w sposób bardziej łagodny i autentyczny.

Zrozumienie, że trudności w proszeniu o pomoc mają zazwyczaj swoje źródło w mechanizmach psychologicznych, a nie w „wadzie charakteru”, a więc porażce, której należy unikać, jest kluczowe. Świadomość tych barier pozwala podchodzić do procesu proszenia o wsparcie z większą cierpliwością wobec siebie i większą otwartością na rzeczywiste doświadczenia w relacjach interpersonalnych.

Dołącz do naszej grupy na Facebook: GRUPA ANTY-SAMOTNOŚCI. WYCHODZIMY Z OSAMOTNIENIA.

Jeżeli potrzebujesz wsparcia ze strony psychologa, psychoterapeuty lub interwenta kryzysowego to zarezerwuj wizytę: